Omgevingswet: 80% cultuur – 20% regels?

Last Updated on november 10, 2018 by Adriaan de Man

[vc_row][vc_column width=”3/6″][dfd_info_box title=”Walter Klerks” subtitle=”” main_content=”” read_more=”box” icon_type=”custom” main_style=”style-2″ main_layout=”layout-2″ link=”url:https%3A%2F%2Fwww.pentascope.nl%2Fwie-zijn-wij%2Fwalter-klerks|||” undefined=”” icon_size=”60″ border_radius=”30″ title_font_options=”tag:div” icon_bg_size=”60″ hover_border_radius=”60″ background_color=”#ffffff” hover_background_color=”#ffffff” icon_image_id=”21611″ tutorials=””][dfd_spacer screen_wide_spacer_size=”20″ screen_normal_resolution=”1024″ screen_tablet_resolution=”800″ screen_mobile_resolution=”480″][vc_column_text]

Bij de implementatie van de omgevingswet zei voormalige minister Melanie Schultz: ‘Het succes van de omgevingswet is voor 80% cultuur en 20% regels’. Wat betekent dit nou echt? Juist de integratie van gedrag en systeem maakt het succes. Welkom in de leefwereld!

 [/vc_column_text][dfd_spacer screen_wide_spacer_size=”20″ screen_normal_resolution=”1024″ screen_tablet_resolution=”800″ screen_mobile_resolution=”480″][vc_column_text]

Enorme operatie

De implementatie van de omgevingswet is ontegenzeggelijk een enorme operatie. De essentie daarvan zit in het durven samenwerken met de bevolking (en collega’s en collega-organisaties). Alle regels maken het samenwerken lastig en voor de omgevingswet moet de gemeente ze allemaal tegen het licht houden en het liefst zoveel mogelijk vergunningvrij maken. De valkuil is om al die regels van achter het bureau te beoordelen er lang over te praten voor er een keuze wordt gemaakt. Veel mooier is het om er mee te oefenen. Door het in de praktijk te ervaren. Dat geeft vertrouwen en ervaring zowel in hoe je als gemeente gaat werken als wat je van bewoners kunt verwachten. Ter illustratie een casus waarbij leren, oefenen door in het diepe springen, de insteek was.

Een casus met de omgevingswet*

Een groot meerdaags evenement (een kermis) in de kern van een dorp. Het bestaat al meer dan 40 jaar, maar er komen steeds meer geluiden van onvrede. De gemeente vindt dat de sociale leefomgeving onder druk staat en wil iets doen en ziet dit als een leertraject voor de omgevingswet. Zij besluit een bewonersavond te organiseren vanuit de gedachte: de kermis is een feest voor iedereen. Omwonenden van de kermis konden delen wat ze van de kermis vonden, zowel positief als negatief zonder dat er in termen van ‘wie heeft gelijk’ werd gesproken. Tijdens de avond ontstond spontaan een werkgroep van allerlei betrokkenen die later samen oplossingen gingen bedenken voor de benoemde knelpunten. Die oplossingen zijn uitgewerkt in een samenwerking tussen de kermisorganisatie, horeca en gemeente en voorgelegd aan de omwonenden. Na de kermis is er met bewoners geëvalueerd.

Het resultaat

Het evenement is positief verlopen. Er zijn minder gemelde klachten, de maatregelen hebben goed uitgepakt en de bewoners zijn positief. Ook zijn er weer leerpunten voor volgend jaar benoemd. De samenwerking tussen gemeente en de evenementorganisatie is als erg prettig ervaren. Voor volgend jaar wordt het proces in afgeslankte vorm herhaald met betrokkenheid van bewoners.

Hoe is het de gemeente vergaan?

Allereerst was men zenuwachtig voor de eerste bijeenkomst. Doembeelden van razende klagers en fervente voorstanders die het met elkaar aan de stok krijgen speelden door de hoofden van de ambtenaren. Maar niets van dit alles bleek waar!

De zaal was goed gevuld met mensen die juist erg geïnteresseerd waren in elkaars verhaal. Ze wilden niet in twee groepen ingedeeld worden omdat ze dan niet alles zouden horen! Bewoners kwamen zelf met het idee om in een werkgroep met allerlei betrokkenen, zoals voor- en tegenstanders, jong en oud, samen naar oplossingen te kijken. De gemeente schoof aan als ‘gelijkwaardige’ partij. Dit gaf de gemeentemedewerkers vertrouwen in het vervolg.

Enkele andere praktische ervaringen:

• Intern goed en tijdig samenwerken is best lastig.
• Communiceren met bewoners in een dergelijk traject doe je anders dan je gewend bent (vanuit gezamenlijkheid en dat geeft een andere toon, bewoording en snelheid).
• Blijven werken vanuit de bedoeling en je belang vraagt steeds aandacht. Het blijkt een valkuil om voortvarend te ‘helpen’ met oplossingen en het overnemen van verantwoordelijkheid voor het succes van het evenement.
• Bewoners en organisatie nemen echt hun gezamenlijke verantwoordelijkheid en zijn bereid naar elkaar te luisteren.
• Het geeft veel energie, het is leuk en vraagt veel tijd.

Extra resultaat

Naast deze ervaringen wordt er voortaan anders met vergunningen en toezicht op evenementen om gegaan. In plaats van allerlei richtlijnen vooraf worden de richtlijnen veel meer samen met de (verantwoordelijke) organisatie opgesteld.

Oefenen in praktijk geeft vertrouwen

Het traject was ingegaan als casus voor de omgevingswet. Tijdens het gehele traject is het woord omgevingswet eigenlijk niet meer gevallen en was men ‘gewoon’ een evenement aan het ‘vergunnen’, maar dan vanuit de doelstelling voor een beter sociaal leefklimaat in samenwerking met de organisatie en bewoners. Uiteindelijk heeft de casus bijgedragen aan het vertrouwen dat bewoners en organisatie eigenaarschap willen nemen voor hun leefomgeving. Dat helpt om ook onder de omgevingswet anders met vergunningverlening en toezicht op evenementen om te gaan.

In bovenstaand voorbeeld ging het niet over gedrag of regels. Het werk staat centraal maar dan op een andere manier. Daarmee integreer je cultuur en systeem, werk en leren. Zo werkt ontwikkelen in de wereld waarin wij leven. Dat doe je met elkaar. Probeer het maar eens.

Zo zijn er ondertussen vele voorbeelden in het werken met de omgevingswet. We zijn benieuwd naar jouw/jullie ervaringen, die kun je hieronder achter laten. Als je meer wilt weten hoe je aan de gang gaat met de omgevingswet kijk dan eens op omgevingswetdoen.nl of neem contact met me op.

*Met dank aan de gemeente Langedijk voor het lef en vertrouwen dit traject te starten en voor het meewerken aan deze blog.[/vc_column_text][/vc_column][vc_column width=”1/6″][/vc_column][vc_column width=”2/6″ el_class=”sticky” col_shadow=”box_shadow_enable:disable|shadow_horizontal:0|shadow_vertical:15|shadow_blur:50|shadow_spread:0|box_shadow_color:rgba(0%2C0%2C0%2C0.35)” col_shadow_hover=”box_shadow_enable:disable|shadow_horizontal:0|shadow_vertical:15|shadow_blur:50|shadow_spread:0|box_shadow_color:rgba(0%2C0%2C0%2C0.35)”][dfd_single_image image=”22551″ img_rounded=”50″ tutorials=””][dfd_spacer screen_wide_spacer_size=”20″ screen_normal_resolution=”1024″ screen_tablet_resolution=”800″ screen_mobile_resolution=”480″][/vc_column][/vc_row]