Last Updated on juni 10, 2018 by Adriaan de Man
[vc_row][vc_column width=”3/6″][dfd_info_box title=”Jacqueline Hospers” subtitle=”” main_content=”” read_more=”box” icon_type=”custom” main_style=”style-2″ main_layout=”layout-2″ link=”url:https%3A%2F%2Fwww.pentascope.nl%2Fwie-zijn-wij%2Fjacqueline-hospers%2F|||” undefined=”” icon_image_id=”21646″ icon_size=”60″ border_radius=”30″ title_font_options=”tag:div” icon_bg_size=”60″ hover_border_radius=”60″ background_color=”#ffffff” hover_background_color=”#ffffff” tutorials=””][dfd_spacer screen_wide_spacer_size=”20″ screen_normal_resolution=”1024″ screen_tablet_resolution=”800″ screen_mobile_resolution=”480″][vc_column_text]
Onlangs vroeg iemand mij een workshop te verzorgen vanwege een artikel dat ik schreef in 2015 voor HR zone. 2015 is nog heel actueel blijkt. Vandaar deze keer uit de oude doos, dat artikel in de herhaling, ongecensureerd.
Het valt me op dat er enorm veel trainingen zijn op het gebied van leiderschap. Er zijn geen trainingen op het gebied van medewerkerschap. Blijkbaar krijgen we het leidinggeven maar niet onder de knie, want we blijven trainingen volgen. Maar moeten we er nog wel zoveel aandacht aan besteden? Is het niet tijd om onze focus te verleggen naar medewerkerschap of vakmanschap en het leiderschap even laten rusten? Ik denk van wel.
[/vc_column_text][dfd_spacer screen_wide_spacer_size=”20″ screen_normal_resolution=”1024″ screen_tablet_resolution=”800″ screen_mobile_resolution=”480″][vc_column_text]Een google actie op het woord ‘medewerkerschap’ (3600 hits) leverde geen trainingen op. Een zoekactie op ‘leiderschap’ (1.860.000 hits) levert op de eerste pagina allerlei aanbiedingen van trainingen op. Er is te kust en te keur voor de leidinggevende die zich wil bijscholen. Zoals: “How to become an efficient leader”, “servant leadership”, “coachend leiderschap”, “mindfull leadership”, etcetera. Kies maar. Er worden bakken met geld besteed aan leiderschapstrainingen waar de medewerkers niet aan mee mogen doen. Maar misschien zijn de medewerkers wel de echte leiders? Blijkbaar weten we wel wat medewerkerschap is, want daar kunnen we ons niet in bekwamen door het volgen van trainingen. Vreemd toch?
Wat zou er gebeuren als we het eens omdraaien? Stel dat we vanaf heden geen enkele euro meer besteden aan leiderschapstrainingen. We laten het even rusten en verleggen de aandacht naar de medewerker, de vakman en de vakvrouw. Degenen die het werk doen. Wat hebben zij dan nodig?
Ik werd getriggerd om hierover te schrijven door het plaatje bij deze blog dat ik op LinkedIn langs zag komen.
De vraag daarbij was: hoe zou je de persoon omschrijven die links af gaat? (stop even met lezen en geef voor jezelf een antwoord).
Antwoorden waren vooral ‘leader’, ‘lef’, ‘real leader’ ‘big boss’ ook natuurlijk ‘lost’ en ‘lonely wolf’.
Wat mij trof was dat veel mensen leiderschap blijkbaar toedichten aan mensen die hun eigen gang gaan, hun eigen pad kiezen. Maar hoe kun je dan anderen leiding geven? Volgens mij kun je dat niet. Mensen kunnen in dit voorbeeld jou volgen en jij kunt anderen volgen. Misschien moet je eerst volgen, voordat je kunt leiden? En wie zijn de volgers op de werkvloer? De medewerkers. Wie zijn dan misschien wel de echte leiders?
Willen we onze organisaties gezond en vitaal houden zullen we in mijn optiek anders moeten kijken. We kunnen ons dan beter niet meer richten op leiderschap, maar op vakmanschap. Wat gebeurt er dan? Dan kijken we naar de medewerkers alsof het leiders zijn. Laten we eerst eens kijken hoe de wereld van medewerker versus leidinggevende er nu uit ziet. Daarna kijken we daarna hoe het anders kan en wat er nodig is.
Zo ziet het er nu uit
De medewerkers worden nu nog door hun directie vaak over één kam gescheerd als ‘personeel’. In deze context heb je managers en personeel. Het management bepaalt wat het personeel moet doen. Ze plaatsen zichzelf hiermee boven anderen. En vaak verkleuteren ze de echte leiders, de vakmensen. Vele van deze vakmensen zijn kenniswerkers en in staat een huis te kopen, hun kinderen op te voeden, te kiezen wat ze met hun spaargeld doen, conflicten thuis zelf op te lossen, etc. Natuurlijk met de nodige strubbelingen, maar dat is menselijk. Zodra ze de muren van een organisatie binnenlopen zijn al deze kwaliteiten ineens niet meer nodig. Dat ben je personeel en worden problemen voor je opgelost, mag je niet meedenken en moet je doen wat er gevraagd wordt.
Wat de managers vergeten is dat zij zelf ook personeel zijn. Stel dat we tegen hen zeggen dat ze personeel zijn en niet in staat zijn hun eigen probleem op te lossen. Wat gebeurt er dan? Ik denk dat ze je vriendelijk zullen mededelen dat ze dat heus wel zelf kunnen (‘ik ben immers een manager, wat denk je wel’) of je krijgt een denkbeeldige middelvinger (‘dacht het niet’ of ‘zo werkt het hier niet’).
Zo kan het ook
Het evenwicht tussen de medewerker en de leidinggevende moet weer terug. Medewerkers moeten gezien worden als vakmensen en de rol van leidinggevende die bepaalt HOE het werk uitgevoerd wordt is ten dode opgeschreven. Vakmensen weten namelijk zelf hoe ze hun werk moeten uitvoeren. Ze zijn het alleen verleerd, omdat de managers het nodig vonden om hun werk te ‘protocolleren’ waardoor ze niet meer hoefden na te denken. Maar nu gaan we de medewerkers als leiders zien. En door dat woord te gebruiken beseffen ze ineens dat ze zelf aan het roer staan, zelf mogen en moeten nadenken over de oplossing. In deze wereld is iedereen zowel leidinggevende als personeel. Uiteindelijk is leiderschap zelfleiderschap, de rest in management. De vakman is vaak heel goed in staat zijn eigen werk te managen. Wat overblijft zijn alleen maar leiders, of beter volgers. Want de volgers waren de echte leiders.
Hebben de managers dan helemaal niets meer te doen?
Managers hebben zeker nog wel wat te doen. Volgens Vandendriessche in zijn boek ‘leiding geven zonder cijfers’ is het hun taak het probleem te schetsen, de doelstelling te bepalen en de criteria waaraan de oplossing moet voldoen mee te geven aan hun team. Vervolgens zeggen ze: “Wil jij me helpen een oplossing te bedenken?” Daarna zeggen ze “ik accepteer alle oplossingen die aan mijn criteria voldoen”. Dat is de basis. Maar dat doet pijn. De vakman gaat nu namelijk aan het werk en komt terug met een rode oplossing. Maar blauw is de lievelingskleur van de manager. Pech. Kleur was geen criterium. Bij de echte leider, namelijk degene die al zijn creativiteit, lef en vakmanschap gebruikt om met de beste oplossing te komen doet het ook even pijn. Er is niemand meer die zegt HOE ze het moeten doen. Er is niemand meer waar ze op terug kunnen vallen. Als kleuter zei iedereen vroeger: ‘zelf doen’. Gaandeweg onze opleiding en werkende leven zijn we dat kwijtgeraakt.
Wat is er nodig?
Maar nu is de tijd weer daar: zelf doen, fouten maken en weer opstaan. De organisatie vangt je op, geeft je de tijd en de gelegenheid om fouten te maken. Of zoals ze dat bij Toyota doen: “Als je zegt wat je altijd maar goed doet, heb ik geen idee waar je van geleerd hebt. Als je zegt wat je fout doet, is het duidelijk wat je geleerd hebt.”
Dus fouten maken moet! Laat de vakman fouten maken en ondersteun ze daarbij! Dan creëer je allemaal leiders in de organisatie. De echte leider van deze tijd is de vakman met lef en die moeten we koesteren, helpen en ondersteunen in plaats van ‘personeel’ noemen, over één kam scheren en niet voor vol aanzien. Als we daartoe in staat zijn, gaat de organisatie weer bloeien, gaan de mensen groeien, zijn ze gelukkig en maken ze de mooiste dingen voor hun klant. Op basis van hun vakmanschap.[/vc_column_text][/vc_column][vc_column width=”1/6″][/vc_column][vc_column width=”2/6″ el_class=”sticky” col_shadow=”box_shadow_enable:disable|shadow_horizontal:0|shadow_vertical:15|shadow_blur:50|shadow_spread:0|box_shadow_color:rgba(0%2C0%2C0%2C0.35)” col_shadow_hover=”box_shadow_enable:disable|shadow_horizontal:0|shadow_vertical:15|shadow_blur:50|shadow_spread:0|box_shadow_color:rgba(0%2C0%2C0%2C0.35)”][dfd_single_image image=”22175″ img_rounded=”50″ tutorials=””][dfd_spacer screen_wide_spacer_size=”20″ screen_normal_resolution=”1024″ screen_tablet_resolution=”800″ screen_mobile_resolution=”480″][/vc_column][/vc_row]