Last Updated on januari 23, 2023 by Léon Polman
Hier moest ik aan denken bij het lezen van de vorige blog van Engbert Breuker. Zijn blog gaat over vertrouwen als sleutelbegrip in ons werk. Engbert eindigt met de vraag ‘waarom leren we deze praktische theorieën en tools niet al op de middelbare school’?
Is het niet zo dat onze kinderen van nature goed zijn in werken vanuit vertrouwen? En daar al een heleboel mee bereiken? Doen wij als volwassenen – die denken te weten hoe het allemaal moet – niet erg ons best het al aanwezige vertrouwen en het effect daarvan, juist in te perken?
Ik denk dat er een moment is waarop ‘nog meer willen bereiken’ juist zorgt voor een afname van vertrouwen. Graag illustreer ik dit met een paar voorbeelden; als vader van mijn kinderen en uit mijn werkend bestaan.
Werken en leren op basis van vertrouwen
Het is 2016. Een herfstzonnetje schijnt. Een krachtige wind blaast witte schuimkoppen op het Lauwersmeer. Het waait hier altijd te hard, mopper ik tijdens mijn rondje op de racefiets. Eenmaal thuis realiseer ik mij dat dit onstuimige weer vroeger een hele andere reactie bij mij opriep. Als tiener was ik vaak te vinden bij het Lauwersmeer; niet op een racefiets maar op een surfboard.
In 2016 zijn onze kinderen 14 en 11 jaar oud, een prima leeftijd om te leren surfen. Ik verheug me erop dat ze het – net als ik – ook leuk gaan vinden. Om niet gelijk te hard van stapel te lopen, huur ik een paar keer een surfboard. En ja, het surfen slaat aan. Een goed moment om mooi nieuw surfmateriaal aan te schaffen. Alles voor de kinderen toch?
En zo beginnen de ritjes naar de meren. Surfboards op het dak. Zeilen in de auto. Muziekje aan en gaan. Ik geniet van de wijze waarop mijn kinderen het surfen snel oppikken. Hier en daar geef ik wat aanwijzingen. Ik reageer enthousiast als hun techniek na veel oefenen verbetert. Mijn kinderen maken mooie sprongen vooruit. En als het spannend wordt, vertrouwen ze op de keuzes die ik maak. Andersom vertrouw ik de kinderen dat ze zich kunnen redden in steeds ruigere omstandigheden op de grote meren. Tot zover gaat het goed. We vinden het leuk. We werken en leren op basis van vertrouwen.
Zie hier een passende parallel met situaties uit ons eigen werk.
Moment van loslaten
Het is 2008. Ik werk voor een grote telecomprovider waarbij we regelmatig gebruik maken van een vooraanstaand adviesbureau. Met veel enthousiasme gaan we met ze aan de slag … tot het moment waarop we ze liever kwijt dan rijk zijn. Wat gaat er mis? De meest briljante ontwikkel-ideeën komen in groot tempo op ons af. We voelen onvoldoende tijd en ruimte ze op te pakken en ons eigen te maken.
Als ik terugdenk aan mijn tijd bij de telecomprovider, zie ik nu dat de samenwerking met de briljante adviseurs vaak nèt te lang doorging. Het enthousiasme en het vertrouwen verdampten even snel als ze bij aanvang waren ontstaan. Het was voor mij vooral ook een leerzame ervaring; zowel vanuit het perspectief van de interne opdrachtgever als vanuit de externe adviseur.
Terug naar mijn surfende gezin. Het moment van loslaten is cruciaal. Dit is hét moment te gaan vertrouwen op de kinderen. Helpen met sturen van hun ontwikkeling hoeft niet meer. Van een groeiende afstand kijk ik mee. Van dichtbij op het water tot ver vanaf de kant. En soms nog met een verrekijker ;). Want helemaal los laten blijft lastig.
Wat hebben deze ervaringen mij geleerd? Vertrouwen is de basis voor ontwikkeling. Als adviseur, ouder of leerkracht brengen wij heel graag een beweging op gang. Daarna is het dé uitdaging het pap-nu-weet-ik-het-wel-moment te (her)kennen. En op dit punt kun je beter te vroeg dan te laat loslaten.